Август 21-22 хүннеринде Кызыл хоорайга республиканың башкыларының чыл санында болуп эртип турар чөвүлел хуралы болган. Бо чылгы август чөвүлел хуралы «Тыва Республиканың өөредилге системазының хөгжүлдеже кокпалары: көскү түңнелдер, чаа сорулгалар» деп темалыг болуп эрткен.
Тус-тузунда беш аңгы маршруттарга чардынган шөлчүгештер Кызылдың аңгы-аңгы өөредилге черлеринге ажылдаан. «Регионалдыг өөредилгениң этнокультурлуг талазы» деп темалыг хуралдың бирги кезээ август 21-ниң хүнүнде Тыва үндезин культура төвүнге болуп эрткен. Тыва Республиканың Өөредилге яамызының ниити өөредилге салбырының эргелекчизи Светлана Монгуш башкыларга чылыг-чымчак байырын чедирип, хуралды ажыттынган деп чарлаан соонда, шаңналдыг кезээ эгелээн.
Өөредилге шугумунуң сайзыралынга киирген улуг үлүг-хуузу дээш, Тыва Арат Республиканың 100 чыл оюнуң юбилейлиг медалын хоочун башкы Эртине Деспижековна Ондарга тывыскан. Хөй чылдарда ак сеткилдии-биле өөредилге шугумунга ажылдааны дээш, Тыва Республиканың Чазааның Хүндүлел бижии-биле Тожу кожууннуң Ий ортумак школазының тыва дыл болгаш чогаал башкызы Светлана Хемер-ооловна Саныны шаңнаан. Өөредилге шугумунга чедип алган чедиишкиннери болгаш шылгараңгай ажыл-ижи дээш Тыва Республиканың Өөредилге яамызының Хүндүлел бижии-биле Таңды кожууннуң Сосновка ортумак школазының тыва дыл болгаш чогаал башкызы Саяна Ахмедовна Монгушту шаңнаан.
ТР-ниң Өөредилге яамызының ниити өөредилге салбырының эргелекчизи Светлана Монгуш «Тыва Республиканың регионалдыг өөредилгезиниң этнокультурлуг допчузу» деп темалыг илеткелди кылган. Ооң соонда Национал школа хөгжүдер институттуң кол эртем ажылдакчызы, Тываның күрүне университединиң башкызы, филология эртемнериниң доктору Мира Бавуу-Сюрюн «Тыва дылды болгаш төрээн чогаалды чаартынган ФКӨС-ка дүүштүр башкылаарының концепциязы» деп темалыг илеткелин таныштырган.
Ээлчег аайы-биле башкылар тус-тузунда илеткелдерин таныштырып, санал-оналдарын киирип, чаа өөредилге чылында чүнү кичээнгейге алырын шиитпирлеп ажылдааннар. Ооң-биле чергелештир башкылар немелде өөредилге болгаш кичээлден дашкаар өөредилге системазының айтырыгларынга доктаап, аңаа хамаарылгалыг илеткелдерни боттандырарының дугайында чугаалашкан. Өөредилге яамызының ниити өөредилге салбырының эргелекчизи Светлана Монгуш кижи бүрүзүнүң саналын деткип, оларны өөренип көргеш, херек кырында боттандырарын шиитпирлии-биле дыңнаткан.
Ук хуралдың ийиги кезээ август 22-ниң хүнүнде Кызылдың 9 дугаар гимназиязынга уламчылаан. Аңаа ТР-ниң Улустуң башкызы, Национал школа хөгжүдер институттуң этнопедагогиктиг шинчилелдер лабораториязының эртем ажылдакчызы Алевтина Шаалы хөй-хөй чылдарның дургузунда шинчилеп, кылып келген ажыл-ижиниң түңнели – өг-бүлениң үндезин ёзу-чаңчылдарынга даянып тургаш, уругларны кижизидериниң дугайында солун илеткелди кылган.
Хакас Республиканың Өөредилге яамызының эртем болгаш национал өөредилге салбырының эргелекчизи Ольга Доможакова хакас дылды өөредириниң болгаш шинчилээриниң дугайында илеткелди кылган соонда, Мөңгүн-Тайга кожууннуң Мугур-Аксы ортумак школазының эге класстар башкызы Хураганмай Шыдыраа школа театрының ажыл-ижин таныштырып, өөреникчилерниң кижизидилгезинге болгаш өзүлдезинге ооң ажык-дузалыын шынзыдып тайылбырлаан.
Ак-Довурактың даг техникумунуң тыва дыл болгаш чогаал башкызы Сайлык Олчат-оолдуң илеткели онзагай болгаш солун болганын демдеглевес арга чок. Чүге дээрге республиканың ортумак профессионал өөредилге черлеринде тыва дыл болгаш төрээн чогаал өөренип турар техникумнар дыка ховар. Сайлык Олчат-оол улустуң аас чогаалының аңгы-аңгы хевирлерин ажыглап тургаш, сургуулдарның салым-чаяанын илередип, олар-биле чогаадыкчы угланыышкынныг ажылдап турарын илеткеп, Тываның өске-даа ортумак профессионал өөредилге черлеринге тыва дылды өөредирин саналдаан.