СЕТКИЛ БАЙЛАА – СЦЕНАДА

Тываның хөгжүм болгаш самның «Саяннар» аттыг национал театры Шагаа байырлалынга уткуштур чоннуң аас чогаалынга үндезилээн «Матпаадырның аалчылары» деп тоолду тургускаш, көрүкчүлерге баштайгы көргүзүүн бараалгаткан. Аныяктар ордузунда «Саяннарның» биче залында тоолдарда чугаалаары ышкаш «кижи бажы кизирт» болган. Кызыл хоорайның, Каа-Хем, Сукпак Показать полностью…

Национал школа хөгжүдер институтта аалчылар

Шагаа бүдүүзүнде Национал школа хөгжүдер институтта чымыштыг. Боттарның башкы амыдырылчы дуржулгазы улуг, Шагаа бүдүүзүнүң чаагай күзээшкиннери-биле үлежип, чаа бодал-саналдар болгаш янзы-бүрү айтырыгларлыг аалчылап кээп турар. Оларның бирээзи – Улус өөредилгезиниң хоочуну Сонам Анчымаа Иргитовна. Амгы үеде Анчымаа Иргитовна хүндүлүг дыштанылгада Показать полностью…

Сотрудники и методисты ИРНШ в режиме видеоконференцсвязи принимали участие в заседании Рабочей группы по родным языкам народов Сибири и Дальнего Востока

Сегодня, 6 февраля 2024 года, сотрудники и методисты Института развития национальной школы в режиме видеоконференцсвязи принимали участие в заседании Рабочей группы по родным языкам народов Сибири и Дальнего Востока при координационном совете Межрегиональной ассоциации «Сибирское соглашение» по образованию и науке. Показать полностью…

Саңның ыдыктыг утказы

Үе-дүптен тура тывалар бойдус-биле чолукшужар (амыр-менди солчур), аңаа хүндүткел илередип саң салыр чаңчылдыг. Саң салыр деп сүзүктү тыва чон кончуг харыысалгалыг деп көрүп чоруур. Саңны бир черге аржааннап азы аңнап, чер азы даг, тайга-сын дагаанда, кандыг-бир улуг үүле бүдүрерде, ол Показать полностью…

Как проводить обряд «Саң салыры»?

Под обрядом саң салыр в целом понимается ритуальный костер, место установления которого предварительно тщательно очищается. Его, как правило, устанавливают на возвышенном и чистом месте, на восточной стороне. Дрова или палочки, которые берутся для костра, должны быть ровными и чистыми. В зависимости Показать полностью…

Национал школа хөгжүдер институт Бии-Хем өөредилге эргелели, школа болгаш уруглар садтарында тыва дыл башкыларынга ужуражылга-семинарны эрттирген

Семинарга Монгуш А.А. уруглар садтарынга ада-иелер биле ажылдаар аргаларын болгаш тыва дыл кабинедин канчаар дериириниң дугайында чугааны чоруткан. “Алдын-Кушкаш” сеткүүлүнүң кол редактору Шоюн А.С. база Россияның Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү Ооржак М.Н.-биле ужуражылга эрткен. “Алдын-Кушкаш” сеткүүлүнүң капсырылгазы кылдыр М.Ооржактың бичии уругларга “Часкы Показать полностью…

Тыва чаңчылдар дугайында аныяк өскенге

Бөгүн Кызылдың 15 лицейинге Национал школа хөгжүдер институттуң эртем ажылдакчылары А.Х. Херел биле Ч.О. Хомушку «Тыва чоннуң чугаа этикединиң онзагайы» деп темалыг кичээл-ужуражылганы 9-ку класстың өөреникчилеринге организастап эрттирген Ук ужуражылганың онзагай талазы тыва чоннуң байлак аас чогаалындан эгелээш, амгы үеде Показать полностью…

Заместитель директора Института развития национальной школы Эрик Норбу расскажет о том, как будет организован в этом году главный национальный праздник в образовательных организациях республики

Сегодня, 2 февраля, на образовательной платформе Сферум пройдут прямые эфиры о традициях и обычаях национального праздника Шагаа, в рамках которых дети и взрослые получат информацию из первых уст, и могут даже поучаствовать в интерактивном общении. В 12.00 часов для учеников 8-11 Показать полностью…

Башкының болгаш дагдыныкчының чылының хаашкыны, Өг-бүле чылының ажыдыышкы

Башкының болгаш дагдыныкчының чылының албан ёзузу-биле хаашкыны, Өг-бүле чылының байырлыг ажыдыышкыны январь 31-ниң хүнүнде В. Көк-оол аттыг национал хөгжүм-шии театрынга болуп эрткен. Оюн-көргүзүг эгелээр бетинде театрның ийиги каъдында фойеге республиканың башкы династияларының делгелгези болган. Ук делгелгеже Аранчыннарның, Конгарларның, Монгуштарның, Оюннарның, Салчактарның, Показать полностью…

Шагаага уткуштур. Узун тыныш

(Экидир киир тынып алгаш, ол тыныжы кашка чедерил, ол хире санаар. Хөй санга чедиргени тиилээн болур.) Бир курут,Ийи курут,Үш курут,Дөрт курут,Беш курут,Алды курут,Чеди курут,Сес курут,Тос курут,Он курут,Он бир курут,Он ийи курут,Он үш курут,Он дөрт курут,Он беш курут,Он алды курут,Он чеди Показать полностью…