Пленарлыг хуралдан аңгыда, Тыва Республиканың күрүне шаңналдарын тывыскан. Шаңнаттырганнарның аразында Национал школа хөгжүдер институттуң эртем ажылдакчылары. Чуруктарны Чингис Ооржак тырттырган.
Ноябрь 1-де, Тыва дылдың хүнүнде, Улусчу чогаадылга бажыңынга республиканың эртем болгаш башкылар ниитилежилгези, чогаалчылар, күрүне эрге-чагыргазы болгаш хөй-ниити организацияларының төлээлери, аныяктарның хөй-ниити организациялары, чогаадыкчы интеллигенция «Тыва дылдың хөгжүлдезиниң эчис сорулгалары» деп аттыг VIII шуулганны эрттирген
Хиним тудуш төрээн дылым
Республика чергелиг “Үш үне” деп этнодиктантыны Улуг-Хем кожууннуң тыва дыл болгаш чогаал башкылары суурларга болгаш Шагаан-Арыг хоорайга организастаан. Киржикчилерниң саны хөй болгаш назы-хары аңгы-аңгы болган: 5-ки класстың өөреникчилеринден эгелээш, улуг назылыг кижилерге чедир. Диктантыны ноябрьның 1 — Тыва дыл хүнүнге тураскаадып (…)
Эртем-практиктиг конференцияда башкылар
Тыва дыл хүнүнүң бүдүүзүнде Тываның гуманитарлыг болгаш тускай социал-экономиктиг шинчилелдер институдунда тыва национал литератураның болгаш профессионал уран чүүлдүң үндезилекчилериниң бирээзи Сергей Бакизович Пюрбюнүң 110 хар оюнга тураскааткан «С.Б. Пюрбю болгаш уран очулга» деп эртем-практиктиг конференция ажыттынган. Аңаа Өөредилге яамызының Национал школа (…)
«Аныяк шүлүкчү» мөөрейниң түңнелдери
Национал школа хөгжүдер институттуң, «Баштайгыларныӊ шимчээшкини» деп уругларның болгаш аныяктарның хөй-ниити шимчээшкининиң болгаш Тыва Республиканың Чогаалчылар эвилелиниң эрттирип турары «Аныяк шүлүкчү» деп республика чергелиг мөөрейниң түңнелдерин таныштырдывыс. Ийи дугаар эртип турар мөөрейниң киржикчилериниң саны бо чылын, эткен чылга деӊнээрге, көвей болган. (…)
Тыва дылым
Делегейде дылдар-ла хөй – эмге-тикчок!Дендии күштүү, деңгел чогу база-ла бар.Тыва дылым – авам дылы – дээжизи ол!Тывызыксыг, чараш дылым – өнчүвүс сен! Хары черге каш чылда чорзумза-даа,Хайыралдыг тыва дылым мени кагбаан.Ием шайы, Ие-чуртум, Хүнүм ышкаш,Идегелдиг, өскерлиш чок кады чор сен. (…)
Даарта, ноябрь 1-де, демдеглеп эрттиреривис тыва дыл хүнүнге тураскааткан шуулганның бирги кезээ – дискуссиялыг шөлчүгештерниң ажылы Тываның гуманитарлыг болгаш социал-экономиктиг шинчилел институдунда эгелей берген
Бирги шөлчүгеште уругларның сайзыралынга болгаш өг-бүле кижизидилгезинге төрээн дылдың ужур-дузазының дугайында чугаалажып турар. Ийиги шөлчүгештиң темазы – Тыва дыл болгаш интернет. Үшкү шөлчүгештиң киржикчилери тыва дылдың албан-херек болгаш массалыг информация адырында ажыглалының байдалын сайгарып чугаалажыр. «Тевек-Кежегениң тоолдары» деп чаа номнуң презентациязы (…)
“Башкы” сеткүүлүнүң үшкү үндүрүлгези
Хүндүлүг номчукчуларывыс, башкылар болгаш эртемденнер! “Башкы” сеткүүлүнүң үшкү үндүрүлгези Тыва дыл хүнүнге уткуштур үнүп келгенин силер бүгүдеге улуг өөрүшкү-биле дыңнадып тур бис.Сеткүүлдүң чаа үндүрүлгезин Национал школа хөгжүдер институттуң сайтызындан көрүп, номчуп болур силер. Национал школа хөгжүдер институттуң сайтызының шөлүлгези: http://irnsh.ru/ “Башкы” сеткүүлүнүң (…)
Тыва дыл хүнүнге тураскааткан VIII шуулганының «Тыва дылдың албан езу-биле доктааттынган адырларда болгаш массалыг информация чепсектеринде ажыглалы» деп үшкү шөлчүгештиң ажылынга Национал школа хөгжүдер институттуң ажылдакчызы А.К. Салчак «Кеземче суд чорудулгазында тыва дылдың ажыглалы» деп илеткелди номчаан
Илеткелчилер үениң негелделеринге дүүштүр шиитпирлээр ужурлуг чидиг айтырыгларны демдеглеп көдүрген. Тыва ниитилелдиң бурунгаар көрүштүг төлээлери илеткел бүрүзүн шупту талазындан анализтээш, саналдарын киирип идепкейлиг ажылдаан. Чижээлээрге, ТГШИ-ниң эртем ажылдакчызы О.М. Сааяның илеткелинде хоойлужудулга талазы-биле шиитпирлээр ужурлуг айтырыгларны ол-ла шөлчүгешке Тыва Республиканың (…)
Тыва дыл хүнүнге уткуштур Кызылдың 30 дугаар уруглар сады Национал школа хөгжүдер институттуң планнааны ёзугаар уруглар аразынга “Ырлап чоруур чаштар бис” деп чаптанчыг мөөрейни эрттирген
Ук мөөрейниң сорулгазы, тыва бичии чаштар тыва ырыларны утпайн, сөстерин билир, чораан черинге ырлап чоруур кылдыр көрдүнген. Мөөрейге бөлүктерниң кижизидикчи башкылары биле ада-иелериниң аразында сырый харылзаалыг ажылдааны илдең. Демдеглевестиң аргазы чок солун чүүл, школаже белеткел бөлүктүң кижизиттирикчизи орус дылдыг Банникова (…)
Теле болгаш радиоэфирде – национал школа хөгжүдер институт
ГТРК Тыва телекомпанияның тыва дыл хүнүнге тураскааткан теле болгаш радиодамчыдылгаларынга Институттуң директору Елена Куулар, РФ-тиң ниити өөредилгезиниң хүндүлүг ажылдакчызы, Тыва Республиканың өөредилгезиниң алдарлыг ажылдакчызы Светлана Шулуу-Маадыр база директорнуң оралакчызы Эрик Норбу киришкеннер.