Тыва Республиканың «Тыва дыл – чоннуң өнчүзү» деп III дугаар шуулганының чорудуу

Эрттирер хүнү: 2018 чылдың ноябрь 1, 14.00 шакта.

Болур чери: Республиканың Улусчу чогаадылга бажыңы, Щетинкин-Кравченко кудумчузу, бажың 46.

Сценаның солагай талазында микрофоннуг индир тургустунган, 2 корзинада чечектер салдынган. Сценада экранда шуулганның логотиви көстүп турар.

Шуулганның башкарыкчызы: Салчак Василий Савырович,

 

14.00-14.20 – Шуулганның ажыдыышкыны.  

 

1. 1. Игил. (Эдуард Валерьевич Дамдын, Тыва Республиканың алдарлыг артизи);

 

  Башкарыкчы хүлээлгезин күүседип кириптер.

2. Башкарыкчының сөзү:

— “Хүндүскүнүң мендизи-биле, хүндүлүг Органа Дожуевна база бөгүнгү шуулганда келген бистиң республикавыстың тыва дыл башкылары болгаш бистиң үргүлчү тыва дылывыс дээш сагыш салып чоруур хүндүлүг эртемденнеривис, улустуң башкылары, күш-ажылдың хоочуннары, чалаткан аалчылар!

Тыва Республиканың Баштыңы Шолбан Валерьевичиниң доктаалында айытканы Тыва чоннуң национал культуразы болгаш байлак сагыш-сеткил өнчүзүнүң  адырылбас чугула кезээ. Ынчангаш  ону камгалап, кадагалап арттырарынга хамаарышкан айтырыгларны деткиири база төрээн тыва дылывысты улам сайзырадыр болгаш аныяк өскенниң дылынга сонуургалын күштелдирер сорулга-биле  ноябрь 1-ни Тыва дылдың хүнү деп чарлаан болгай. База ол ышкаш 2017 чылдын апрел 7-ниң хүнүнде Тыва Республиканың Баштыңының үндүргени доктаалы-биле “2017-2020 чылдарды тыва дылдың сайзыралы” деп Тыва Республиканың күрүне программазын бадылаан. Ону деткээни дээш  улуу-биле четтиргенивисти Шолбан Валерьевичиге илередип тур бис!

Ынчангаш “Тыва дыл — чоннуң өнчүзү”  деп Республика чергелиг III дугаар шуулганны ажыттынган деп чарладывыс!”

 

3. Россия Федерациязының болгаш Тыва Республиканың ыдык ырларын салыптар.

 

4. “Тоолдуң тывылганы”, Надежда Кууларовна Наксыл тоолдап кириптер (игилге үделгени Эдуард Валерьевич Дамдын ойнап бээр)

 

5. Башкарыкчының сөзү: Шуулганның бо чылгы кол угланыышкыны – тыва тоолдар кылдыр чарлааны-биле кол илеткеливис база тыва тоолдарның ужур-дузазынга үндезилээн.

6. Шуулганның чорудуу: Пленарлыг илеткелдер. Үези: 15-20 минут.

6.1. Башкарыкчы:

— Дараазында илеткелдерни эгелээр-дир бис. Бир дугаарында «Тыва тоолдуң ажы-төл кижизидилгезинге амгы үеде  ужур-дузазы» деп илеткелди  кылыры-биле Тываның гуманитарлыг шинчилелдер институдунуң литература болгаш аас чогаал секторунуң башкарыкчы эртем ажылдакчызы, филология эртеминиң кандидады, Тыва Республиканың эртеминиң алдарлыг ажылдакчызы Зоя Баировна Самданны чалап тур бис.

6.2. Башкарыкчы:

— «Тыва улустуң аас чогаалының сайзырадырынга Интернет четкизин ажыглаары» деп илеткелди кылыры-биле Тыва улустуң ёзу-чаңчылдары, аас чогаал болгаш ус-шеверлер төвүнүң директору, Тываның улустуң хөөмейжизи Игорь Михайлович  Кошкендейни чалап тур бис.

6.3. Башкарыкчы:

— «Тыва дылда ном үндүрүлгезиниң амгы байдалы» деп илеткелди кылыры-биле Тываның Ю.Ш. Кюнзегеш аттыг ном үндүрер чериниң кол редактору, Тываның улустуң чогаалчызы Николай Шагдыр-оолович Кууларны чалап тур бис.

 

7. Илеткелдер соонда Тыва Республиканың Чазааның Даргазының 1-ги оралакчызы О.Д. Натсакка сөстү бээр.

Башкарыкчы: “Тыва Республиканың Чазааның Даргазының 1-ги оралакчызы Органа Дорңуевна Натсакты  чалап тур бис”

8. Тыва Республиканың Чазааның Даргазының 1-ги оралакчызы О.Д. Натсак.

Национал литературлуг шаңналды тыпсыры.

Эң талантылыг аныяк чогаалчы деп шаңналды тыпсыры.

 

 

10. Түңнел кезээ

Башкарыкчы: Тыва дыл – чоннуң өнчүзү» деп Республиканың III дугаар шуулганының шиитпирин хүлээп алыры-биле Тыва Республиканын өөредилге болгаш эртем сайыдының оралакчызы, философия эртемнериниң кандидады Сайзана Сергеевна Товууну чалап тур бис.